“Giữa đường thấy chuyện bất bình chẳng tha” là một nét đẹp truyền thống trong ứng xử của người Việt. Truyền thống tốt đẹp ấy đã và đang được phát huy và sự xuất hiện của những chàng “Lục Vân Tiên thời hiện đại” đã góp phần không nhỏ vào phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc.


Sẽ là có công nếu các tập thể, cá nhân phát hiện các hành vi phạm pháp và bắt giữ kẻ phạm tội để các cơ quan bảo vệ pháp luật xử lý. Nhưng nếu thay vì giao nộp cho công an mà lại tự xử kẻ phạm tội bằng hành hung, làm nhục thì lại là vi phạm pháp luật. Thời gian gần đây, ở nhiều địa phương trên cả nước, xuất hiện khá nhiều những vụ đánh chết trộm và những người tham gia vào các vụ đánh trộm hội đồng này đã bị khởi tố, bắt giam, thậm chí phải chịu mức án nhiều năm tù giam...

“Nó ăn trộm thì chúng tôi đánh” (!)

Đó là biện bạch của hầu hết những thành viên “tích cực” trong các vụ đánh chết trộm kiểu hội đồng tại Cơ quan Công an. Theo nhận thức pháp luật đơn giản và sai lầm của một bộ phận người dân, đặc biệt là ở các vùng quê xa thành phố, thì “kẻ ăn trộm phải chịu đòn là đáng đời” hoặc “nó vào làng tôi trộm cắp, chúng tôi không đánh thì làm ngơ à?”. Cũng chính bởi vậy mà hàng loạt các vụ cố ý gây thương tích dẫn đến chết người trong đó nạn nhân là... kẻ trộm và thủ phạm lại là những người... bắt trộm đã xảy ra ở nhiều địa phương.

Mới đây nhất là vụ việc xảy ra tại thôn Võ Lăng, xã Dân Hòa, huyện Thanh Oai, một huyện ngoại thành trước thuộc tỉnh Hà Tây nay nhập về Hà Nội chỉ cách thủ đô chừng 20 km. Tối 21/4, vợ chồng anh Nguyễn Văn Vinh dựng chiếc xe máy trước cửa còn cả nhà thì ngồi ăn cơm ở trong nhà. Đang ăn bỗng anh Vinh phát hiện thấy có một thanh niên tay cầm một vật gì đó giống như chiếc kìm đi lại loanh quanh rồi tiến sát đến chiếc xe máy định mở khóa.

Biết là kẻ trộm, anh Vinh vội buông bát, xô ra ngoài cửa. Chột dạ, thanh niên này vờ vĩnh luống cuống hỏi: “Nhà anh có gỗ bán không?”. Không trả lời, anh Vinh hất hàm hỏi tiếp: “Mày cầm cái gì trong tay thế kia”. Chỉ kịp nghe có thế, biết là đã bị phát hiện, người thanh niên bỏ chạy thục mạng. Anh Vinh đuổi theo vừa đuổi vừa hô hoán: “Cướp, cướp”.

Nghe tiếng anh Vinh kêu, anh Nguyễn Tiến Hùng, hàng xóm chạy ra cùng đuổi bắt kẻ gian. Người thanh niên kia bỏ chạy ra cánh đồng rồi mất hút. Trời tối lại sợ đối tượng chạy mất, hai người hô hào bà con trong thôn ra bắt trộm. Rất đông người dân Võ Lăng đã chạy ra, quây lấy khu ruộng trên cánh đồng.

Sau khi chia nhau lùng sục, người dân đã bắt được đối tượng khi hắn đang lẩn trốn trong ruộng lúa. Nhưng thay vì giao nộp cho công an tiếp tục điều tra thì khá đông bà con xô ngay vào đánh, đá khiến đối tượng gục xuống chết ngay tại ruộng. Trận đòn hội đồng này đã khiến người thanh niên bị nghi là trộm cắp này bị vỡ tim, vỡ gan, dập lá lách. Sau đó thi thể của nạn nhân còn bị người dân lôi lên đường 21B vứt ở khu vực giáp ranh giữa xã Dân Hòa và xã Phương Trung (Thanh Oai, Hà Nội).

Sau khi nhận tin báo, Công an huyện Thanh Oai phối hợp với Phòng CSĐT tội phạm về TTXH CATP Hà Nội tổ chức lực lượng xuống hiện trường đưa xác nạn nhân về Bệnh viện huyện Thanh Oai. Nạn nhân là Phùng Văn Tú (25 tuổi, trú ở thị trấn Phú Minh, Phú Xuyên, Hà Nội) có 1 tiền án về tội trộm cắp và là đối tượng nghiện ma túy.

Qua điều tra, đến sáng 21/4, Cơ quan CSĐT Công an huyện Thanh Oai đã ra lệnh bắt khẩn cấp 5 người thuộc thôn Võ Lăng có dấu hiệu đã tham gia vào trận đòn hội đồng gây ra cái chết của nạn nhân Phùng Văn Tú gồm: Nguyễn Văn Vinh, Nguyễn Tiến Hùng, Nguyễn Văn Cương, Nguyễn Văn Quynh và Lê Văn Tưởng.

Trước đó, cũng tại địa bàn Hà Tây cũ đã xảy ra hàng loạt các vụ việc tượng tự. Tại thôn Vài, xã Hợp Thanh, Mỹ Đức, Hà Tây, một người khách đến chơi nhà ông Vũ Văn Sơn đã bị mất xe đạp, dù đã khóa cẩn thận ở trong sân. Mất của, ông Sơn hô hoán nên rất đông người dân cùng làng đã giúp ông vào cuộc truy lùng kẻ trộm. Nhưng trong khi chưa thấy tăm hơi kẻ trộm đâu thì các anh Huyên, Cường, Hai, Đông phát hiện chiếc xe được cất giấu ở bờ sông, cách nhà ông Sơn 100m.

Vì thế, mọi người bàn nhau mai phục ở gần đó bởi theo phán đoán của họ một lúc nữa nhất định kẻ trộm sẽ mò đến để lấy xe đi. Quả vậy, chừng 15 phút sau, một số người thấy Lê Công Thức, người xã Hợp Tiến cùng huyện Mỹ Đức bơi chiếc thuyền nan ghé bờ. Đến chỗ cất giấu, Thức định đưa chiếc xe đạp lên thuyền thì những người dân mai phục đồng thanh hô bắt kẻ trộm. Sợ hãi, Thức vứt xe lại, nhảy lên thuyền bơi sang bờ sông bên kia thuộc xóm Đảo, xã Hợp Thanh lẩn trốn.

Nghe thấy tiếng hô bắt trộm, mọi người trên xóm Đảo thức dậy đổ ra bờ sông cùng vây bắt. Nhìn thấy Thức chạy từ dưới sông lên đê, Nguyễn Văn Long vừa hô, vừa đuổi theo. Đuổi theo đến giếng nước, Long nắm được lưng Thức giằng lại, dùng tay trái túm đầu đập vào thành giếng. Long tiếp tục dùng chân đá tiếp vào mông Thức. Vừa ngồi bệt xuống nền giếng, Thức tiếp tục bị Nguyễn Văn Sứng chạy tới vừa hỏi ở đâu vừa đạp vào bả vai. Lúc này mọi người kéo đến rất đông để xem trộm.

Thấy Thức vẫn ngồi bệt ở đó, Nguyễn Văn Kiên xông vào đấm liên tiếp hai phát vào lưng nhưng nhận ra người quen nên dừng tay. Thức bò từ giếng ra sân được khoảng 4m thì mọi người dùng tay, chân, gậy xông vào đánh. Và, giống như đa số nạn nhân của các trận đòn hội đồng khác, Thức chết do các chấn thương làm vỡ tụy, vỡ lá lách.

Cũng ở Hà Tây cũ, tại xã Cổ Dương thuộc TP Sơn Tây, 3 đối tượng Ngô Đông Quyến, Lê Văn Lưỡng, Nguyễn Văn Lượng cùng trú tại thôn Đông A, xã Sơn Đông, TP Sơn Tây sau khi bắt trộm một con chó của nhà anh Vũ Quốc Hưởng ở thôn La Gián, xã Cổ Dương, TP Sơn Tây, trong lúc đang đem con chó ra ngoài thì bị anh Hưởng phát hiện, hô hoán. Bà con trong xóm bắt được Lưỡng và Quyến nhưng không giao nộp cho Công an ngay mà lại đánh Quyến trọng thương rồi mới chuyển lên Công an xã Sơn Đông giải quyết. Quyến được đưa đi cấp cứu tại Bệnh viện đa khoa Sơn Tây nhưng đã bị tử vong sau đó vài giờ.

Không còn là cá biệt, những vụ đánh chết trộm tương tự như vậy đã ngày một xảy ra nhiều. Riêng tại địa bàn Hà Tây cũ, theo một thống kê chưa đầy đủ của Cơ quan Công an, mỗi năm xảy ra hàng chục vụ việc kiểu này, trong đó có những vụ đặc biệt nghiêm trọng.